Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam ngày càng minh bạch và hội nhập, cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp là một quyền quan trọng, cho phép tổ chức và cá nhân tiếp cận dữ liệu chính thức về doanh nghiệp từ Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Điều 33 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ quyền yêu cầu thông tin, nghĩa vụ của cơ quan nhà nước và các quy định liên quan, đảm bảo tính công khai và dễ tiếp cận. Bài viết này phân tích chi tiết nội dung Điều 33, giải thích ý nghĩa từng khoản và cách áp dụng thực tiễn, giúp doanh nghiệp, đối tác và cá nhân hiểu rõ quyền lợi, đồng thời tận dụng các dịch vụ tư vấn cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp hoặc dịch vụ thành lập công ty để hỗ trợ quá trình tra cứu và sử dụng thông tin hiệu quả.
Cơ sở pháp lý về cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp
Điều 33 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định về cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp như sau:
Điều 33. Cung cấp thông tin về nội dung đăng ký doanh nghiệp
Tổ chức, cá nhân có quyền đề nghị Cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký kinh doanh và Cơ quan đăng ký kinh doanh cung cấp thông tin được lưu giữ trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp và phải nộp phí theo quy định của pháp luật.
Cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký kinh doanh và Cơ quan đăng ký kinh doanh có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ và kịp thời thông tin theo quy định tại khoản 1 Điều này.
Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Những quy định này tạo hành lang pháp lý rõ ràng, đảm bảo quyền tiếp cận thông tin của tổ chức, cá nhân, đồng thời đặt ra trách nhiệm cho cơ quan nhà nước trong việc cung cấp thông tin minh bạch, chính xác.
Phân tích về cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp
1. Quyền đề nghị cung cấp thông tin
Khoạn 1 Điều 33 khẳng định rằng tổ chức và cá nhân có quyền yêu cầu Cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký kinh doanh (thường là Bộ Kế hoạch và Đầu tư) hoặc Cơ quan đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và Đầu tư tại địa phương) cung cấp thông tin được lưu giữ trên Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp. Để thực hiện quyền này, người yêu cầu phải nộp phí theo quy định.
Trong thực tế, Hệ thống thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp lưu giữ các dữ liệu quan trọng như tên doanh nghiệp, mã số doanh nghiệp, địa chỉ trụ sở, người đại diện theo pháp luật, vốn điều lệ, ngành nghề kinh doanh và danh sách cổ đông (đối với công ty cổ phần). Ví dụ, một cá nhân muốn kiểm tra thông tin của “Công ty TNHH Công nghệ XYZ” với mã số “0312345678” để xác minh tư cách pháp lý trước khi ký hợp đồng có thể gửi yêu cầu đến Sở Kế hoạch và Đầu tư TP. Hồ Chí Minh. Tương tự, một công ty đối tác có thể tra cứu danh sách cổ đông nước ngoài của một công ty cổ phần để đánh giá mức độ đầu tư quốc tế.
Quy định này mang lại lợi ích lớn cho các bên liên quan, từ đối tác kinh doanh, nhà đầu tư đến cơ quan thuế hoặc ngân hàng, vì thông tin chính thức giúp giảm rủi ro trong giao dịch. Tuy nhiên, việc nộp phí là bắt buộc, với mức phí hiện nay khoảng 20.000–100.000 đồng tùy loại thông tin, theo Nghị định 87/2021/NĐ-CP. Dịch vụ tư vấn cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp có thể hỗ trợ tổ chức, cá nhân thực hiện yêu cầu tra cứu nhanh chóng, đảm bảo nhận được thông tin chính xác mà không cần tự xử lý các thủ tục hành chính phức tạp. Dịch vụ thành lập công ty cũng thường bao gồm hỗ trợ tra cứu thông tin để kiểm tra tên doanh nghiệp hoặc mã số trước khi đăng ký.
2. Nghĩa vụ của cơ quan nhà nước
Khoản 2 quy định rằng Cơ quan quản lý nhà nước về đăng ký kinh doanh và Cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm cung cấp thông tin đầy đủ và kịp thời theo yêu cầu. “Đầy đủ” nghĩa là thông tin phải bao quát tất cả dữ liệu được lưu giữ, như giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, thông tin thay đổi hoặc báo cáo tài chính (nếu có). “Kịp thời” đảm bảo rằng yêu cầu được xử lý nhanh chóng, thường trong vòng 1–3 ngày làm việc, tùy thuộc vào phương thức nộp (trực tiếp hoặc trực tuyến).
Trong thực tiễn, một doanh nghiệp muốn tra cứu thông tin về đối thủ cạnh tranh, như “Công ty Cổ phần ABC”, có thể nhận được dữ liệu về ngành nghề kinh doanh, vốn điều lệ và danh sách cổ đông sáng lập trong vòng 24–48 giờ nếu nộp yêu cầu trực tuyến qua Cổng thông tin quốc gia. Nếu cơ quan đăng ký không cung cấp đủ thông tin hoặc chậm trễ, doanh nghiệp có thể khiếu nại để bảo vệ quyền lợi. Quy định này nhấn mạnh trách nhiệm của cơ quan nhà nước trong việc duy trì hệ thống thông tin minh bạch, giúp xây dựng niềm tin vào môi trường kinh doanh.
Đối với các doanh nghiệp thường xuyên cần tra cứu thông tin, như công ty luật hoặc ngân hàng, việc sử dụng dịch vụ tư vấn cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp giúp tiết kiệm thời gian và đảm bảo nhận được dữ liệu chính xác. Dịch vụ kế toán trọn gói cũng có thể hỗ trợ doanh nghiệp quản lý thông tin tra cứu để phục vụ báo cáo tài chính hoặc kiểm tra đối tác, đặc biệt khi cần xác minh mã số thuế hoặc tình trạng pháp lý.
3. Quy định chi tiết của Chính phủ
Khoản 3 nêu rõ Chính phủ quy định chi tiết về việc cung cấp thông tin, bao gồm trình tự, thủ tục và mức phí. Hiện nay, Nghị định 01/2021/NĐ-CP và Thông tư 47/2019/TT-BTC hướng dẫn cụ thể về quy trình nộp yêu cầu, biểu mẫu và mức phí áp dụng. Người yêu cầu có thể nộp trực tiếp tại Sở Kế hoạch và Đầu tư hoặc trực tuyến qua Cổng thông tin quốc gia, với các tùy chọn tra cứu như thông tin cơ bản (miễn phí) hoặc thông tin chi tiết (có phí).
Trong thực tế, việc tra cứu trực tuyến ngày càng phổ biến nhờ tính tiện lợi. Ví dụ, một nhà đầu tư nước ngoài muốn kiểm tra thông tin của một công ty cổ phần tại Việt Nam có thể truy cập Cổng thông tin quốc gia, nhập mã số doanh nghiệp và trả phí để nhận tài liệu như điều lệ công ty hoặc danh sách cổ đông. Quy định này tạo điều kiện cho cả tổ chức trong và ngoài nước tiếp cận thông tin, thúc đẩy đầu tư và hợp tác kinh doanh. Dịch vụ tư vấn cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp hỗ trợ doanh nghiệp quốc tế xử lý các yêu cầu tra cứu, đặc biệt khi cần dịch thuật hoặc xác minh thông tin phức tạp.
Ứng dụng thực tiễn và lưu ý
Cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích thực tiễn, từ xác minh đối tác, đánh giá rủi ro đến hỗ trợ quản lý kinh doanh. Một số ứng dụng và lưu ý quan trọng:
Xác minh đối tác kinh doanh: Trước khi ký hợp đồng, doanh nghiệp có thể tra cứu mã số doanh nghiệp, người đại diện hoặc vốn điều lệ để đảm bảo đối tác có tư cách pháp lý hợp lệ. Ví dụ, một công ty muốn hợp tác với “Công ty TNHH XYZ” có thể kiểm tra xem công ty này có đang hoạt động hay đã giải thể.
Hỗ trợ đầu tư: Nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài, sử dụng thông tin công khai để đánh giá tiềm năng của doanh nghiệp, như tỷ lệ sở hữu cổ phần hoặc ngành nghề kinh doanh.
Quản lý thuế và tài chính: Cơ quan thuế hoặc ngân hàng tra cứu thông tin để xác minh mã số thuế, địa chỉ trụ sở hoặc tình trạng pháp lý. Dịch vụ báo cáo thuế hoặc dịch vụ kế toán trọn gói có thể hỗ trợ doanh nghiệp sử dụng thông tin tra cứu để tuân thủ nghĩa vụ thuế.
Giảm rủi ro pháp lý: Tra cứu thông tin giúp phát hiện các vấn đề tiềm ẩn, như doanh nghiệp bị đình chỉ hoạt động hoặc có tranh chấp pháp lý.
Sử dụng dịch vụ hỗ trợ: Dịch vụ tư vấn cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp giúp doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ hoặc nước ngoài, thực hiện tra cứu nhanh chóng, chính xác. Dịch vụ thành lập công ty cũng hỗ trợ kiểm tra thông tin trước khi đăng ký để tránh trùng tên hoặc mã số.
Trong thực tiễn, quyền tiếp cận thông tin được sử dụng rộng rãi. Ví dụ, một startup muốn kiểm tra đối thủ cạnh tranh có thể tra cứu ngành nghề và vốn điều lệ để xây dựng chiến lược kinh doanh. Một ngân hàng xem xét khoản vay có thể yêu cầu thông tin về tình trạng pháp lý và tài sản của doanh nghiệp. Tuy nhiên, doanh nghiệp cần lưu ý:
Nộp phí đúng quy định: Kiểm tra mức phí tra cứu (20.000–100.000 đồng) và nộp đầy đủ để nhận thông tin chi tiết.
Sử dụng Cổng thông tin quốc gia: Tra cứu trực tuyến giúp tiết kiệm thời gian, nhưng cần nhập chính xác mã số doanh nghiệp hoặc tên công ty.
Xác minh thông tin: Đối chiếu dữ liệu nhận được với các nguồn khác, như hợp đồng hoặc giấy tờ pháp lý, để đảm bảo độ tin cậy.
Bảo mật thông tin tra cứu: Doanh nghiệp nên lưu giữ cẩn thận dữ liệu nhận được để tránh lạm dụng hoặc rò rỉ.
Địa chỉ hợp pháp: Khi tra cứu thông tin liên quan đến trụ sở, doanh nghiệp có thể sử dụng dịch vụ cho thuê địa chỉ đăng ký kinh doanh để đảm bảo địa chỉ đáp ứng yêu cầu pháp lý.
Việc tra cứu thông tin không chỉ dành cho đối tác mà còn hữu ích cho chính doanh nghiệp. Ví dụ, một công ty trách nhiệm hữu hạn có thể kiểm tra thông tin của mình trên Cổng thông tin quốc gia để đảm bảo dữ liệu công khai chính xác, đặc biệt sau khi thay đổi địa chỉ hoặc ngành nghề. Dịch vụ tư vấn cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp hỗ trợ doanh nghiệp tự kiểm tra hoặc xử lý các sai sót trong thông tin công khai.
Điều 33 Luật Doanh nghiệp 2020 quy định rõ cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp, trao quyền cho tổ chức, cá nhân tiếp cận dữ liệu chính thức từ Hệ thống thông tin quốc gia, đồng thời yêu cầu cơ quan nhà nước cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời. Quy định này không chỉ thúc đẩy tính minh bạch mà còn hỗ trợ doanh nghiệp, nhà đầu tư và đối tác trong việc xác minh, quản lý và phát triển kinh doanh. Để tận dụng hiệu quả, tổ chức, cá nhân nên sử dụng Cổng thông tin quốc gia, nộp phí đúng quy định và cân nhắc các dịch vụ tư vấn cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp, dịch vụ thành lập công ty, dịch vụ báo cáo thuế hoặc dịch vụ kế toán trọn gói để tối ưu hóa quy trình tra cứu và sử dụng thông tin. Trong bối cảnh hội nhập kinh tế, việc nắm vững quy định về cung cấp thông tin nội dung đăng ký doanh nghiệp giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro, xây dựng uy tín và phát triển bền vững trên thị trường.
Nguyễn Chính Alex có hơn 10 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực Doanh nghiệp, đầu tư, marketing, kinh doanh, thương mại, tư vấn cấp phép, thuế, bất động sản, đất đai, hôn nhân, thừa kế, đăng ký kết hôn nước ngoài, dân sự, hình sự.
Giám đốc pháp chế tại NVL
